O. Michał Czartoryski. Jarosław pamiętał…
Urodził się 19 lutego 1897 roku w Pełkiniach, zmarł 6 września 1944 roku
w powstańczej Warszawie. W 1999 roku Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym Kościoła Powszechnego. O. Michał Czartoryski. Był nie tylko oddanym kapłanem, i zakonnikiem, ale także duszpasterzem powstańców warszawskich.
Portal www.dominikanie służew.pl podaje: „Wybuch Powstania Warszawskiego zaskoczył o. Michała na Powiślu. Ponieważ w wyniku walk została odcięta możliwość powrotu do klasztoru, zgłosił się on do dowództwa walczącego na Powiślu III Zgrupowania AK "Konrad" i został kapelanem powstańców. Większość czasu spędzał w szpitalu zorganizowanym w piwnicach firmy "Alfa-Laval"
u zbiegu ulic Tamki i Smulikowskiego opiekując się rannymi, niosąc otuchę
i posługę duszpasterską. W zorganizowanej przez siebie kaplicy odprawiał msze. W nocy z 5 na 6 września odziały III Zgrupowania AK "Konrad" wycofały się
z Powiśla do Śródmieścia.
W szpitalu pozostali ciężko ranni żołnierze, kilka osób z personelu medycznego, cywile i o. Michał.
Po wkroczeniu oddziałów niemieckich cywile oraz sanitariuszki zostali wyprowadzeni z piwnic i mogli opuścić miasto. Ojciec Michał był gorąco zachęcany przez przyjaciół, aby zdjął habit i w cywilnym ubraniu wyszedł ze szpitala. Nie przyjął tych propozycji i jedynie, jak przekazał jeden ze świadków, "łagodnie uśmiechnął się i powiedział, że szkaplerza nie zdejmie i rannych, którzy są zupełnie bezradni i unieruchomieni w łóżkach nie opuści". Niemcy zatrzymali go w szpitalu. Około godziny 14. dnia 6 września w szpitalnym pomieszczeniu został rozstrzelany wraz z ciężko rannymi powstańcami, z którymi pragnął pozostać. Później ciała zabitych wywleczono na barykadę, oblano benzyną
i podpalono. Ocalałe resztki pochowano tymczasowo na podwórzu pobliskiego domu. Kiedy w rok później przeprowadzono ekshumację zwłok w celu przeniesienia ich do wspólnego grobu powstańców na Woli, ciała o. Michała już nie rozpoznano”.
Bł. o. Michał jest od kilku lat patronem Jarosławia. Dumni są z tego faktu wszyscy jarosławianie. W sobotę, 6 września, w 70 rocznicę jego śmierci, w Bazylice Matki Bożej Bolesnej w naszym mieście odprawiona została uroczysta Eucharystia, w której uczestniczyli m.in. : Barbara Czartoryska (o. Michał był jej stryjem – przyp. HG), burmistrz Andrzej Wyczawski, członkowie rady Miasta, młodzież harcerska z ZHR i jarosławianie pełni atencji dla ojca Michała.
Burmistrz A. Wyczawski zauważył w swojej reminiscencji między innymi: „Jestem pewien, że bł. o. Michał Czartoryski ma w swojej stałej opiece Jarosław
i że wstawia się u Boga w intencjach naszych mieszkańców oraz kieruje losami ludzi odpowiedzialnych za rozwój i przyszłość naszego miasta”.
Przed Bazyliką uruchomiono niezwykłą wystawę dokumentalną ukazującą życie
i posługę zakonną patrona Jarosławia.
Tekst i foto: HENRYK GRYMUZA