KOBIETA O TWÓRCZEJ NATURZE
Jest kobietą o imponującej osobowości. Dokumentalistka, mecenas sztuki, a zarazem człowiek o życzliwej postawie wobec innych. Maria Anna Czeżowska - Drostek. Piszący te słowa śmiało może rzec, że Pani Maria jest kobietą o postawie horyzontalnej. Imponująca pamięć, zamiłowanie do sztuki i kultury. Ma w swoim dorobku 5 pozycji wydawniczych.
Każdy kontakt z autorką to jedyne w swoim rodzaju doświadczenie. Maria Anna Czeżowska – Drostek manifestuje przywiązanie do ludzi
i otoczenia społecznego, do dziejów swojej rodziny, także do sztuki i motoryzacji. Nie ma w Jarosławiu człowieka, który pośród swoich pasji ulokował fascynację stylowymi samochodami – zabytkowymi i klasycznymi.
Jest autorką bardzo ciekawych opracowań, które ukazały się na polskim rynku wydawniczym i cieszą się popularnością nie tylko w kraju, ale także za granicą. „Blizny dzieciństwa” „Dzieci Sybiru – wspomnienia z przeszłości”, „Żołnierskie drogi moich braci”, „Złota księga dziejów szlachty polskiej” oraz „Dryndą” przez świat” – to książki, których autorką jest mieszkanka Jarosławia. Pani Maria nigdy tego faktu nie podkreśla, ale dobrze wiadomo, że wiele lat i sporo czasu osobistego poświęciła na gromadzenie dokumentów, pamiątek, fotografii rycin i przeróżnych zapisów. Wysiłek się opłacił, ponieważ jej opracowania znajdują uznanie w środowisku ludzi nauki, dziennikarzy i przyjaciół.
Maria Anna Czeżowska – Drostek w wydanej w tym roku, a wymienionej wcześniej „Złotej księdze szlachty polskiej” umieściła zarówno osobiste refleksje jak też bogatą faktografię dotyczącą polskich herbów, w tym jej rodowego herbu Jastrzębiec. Poziomu takiego opracowania nie powstydziliby się najznamienitsi heraldycy. Herb Jastrzębiec sięga swymi początkami okresu przed powstaniem chrześcijaństwa. Autorka powołuje się w tym przypadku na „Encyklopedyję Powszechną Orgelbranda”. Inne encyklopedia zaliczają herb do najstarszych w Polsce. Przybierał on także inne nazwy, warto jednak zauważyć, że Jastrzębiec był niezwykle popularny wśród polskiej szlachty i rycerstwa już od Średniowiecza”. Z niezwykłą starannością Pani Maria opisuje historię herbu Jastrzębiec przypominając przy tej okazji, że najstarsza pieczęć herbowa pochodzi z roku 1339, że adnotacja dotyczy czasów Kazimierza Wielkiego oraz to, że herbem posługiwano się przede wszystkim na Mazowszu,, Lubelszczyźnie na Ziemi Krakowskiej, Sieradzkiej i Sandomierskiej. Jastrzębiec był także herbem Józefa Ignacego Kraszewskiego, Bartosza Paprockiego, Jana Skrzetuskiego, licznych dostojników kościelnych. Jak pisze autorka „od Jastrzębca najprawdopodobniej wywodzi się herb Tępa Podkowa, którym posługiwał się m.in. Zbyszko z Bogdańca”.
Jeden z rozdziałów wspomnianej książki Maria Anna Czeżowska – Drostek poświęca swojej rodzinie i jej związkom z Kresami (Lwów, Gródek Jagielloński), zawierusze wojennej, agresji sowieckiej, deportacji jej rodziny na Sybir. Matka i część rodzeństwa zmarły na zesłaniu
z głodu. Nie sposób nie wspomnieć o związkach ojca Pani Marii z Armią Andersa, o jego powrocie do Anglii (zmarł w 1956 roku w Islington).
Ważne miejsce na kartach książki znajduje też Boratyn i tamtejszy Dwór, którego budowniczym był Jan hrabia Stadnicki. Rodzina państwa Drostków przystąpiła w 2006 roku do udziału w przetargu. Zakupiono Dwór i dokonano stopniowej jego restauracji. Jest miejscem ważnych wydarzeń kulturotwórczych.
Czytelników zachęcamy do lektury książki. Nie ujawniam jej pełnej zawartości, która jest niezwykle atrakcyjna. Autorem grafik umieszczonych w wydawnictwie jest ceniony w Europie i na świecie artysta, nauczyciel ZSP im. Stanisława Wyspiańskiego w naszym mieście Henryk Cebula.
Rok bieżącym przyniósł także wydanie kolejnej książki Pani Marii. Podczas gdy pierwsza, o której piszę, poświęcona jest rodakom walczącym o wolną i suwerenną Polskę, druga dedykowana jest wnukom Asi i Pawłowi oraz wszystkim pasjonatom motoryzacji. Opracowanie nosi tytuł „Dryndą przez świat”. Pozycja zawiera przebogatą faktografię odzwierciedlającą dzieje zlotów „Drynda” zainicjowanych i organizowanych przez Pawła i Asię Drostek. Ten pomysł, który zaczął się od :”Autoklasyka” jednoczy posiadaczy zabytkowych i klasycznych pojazdów Z Jarosławia, Podkarpacia i wielu regionów Polski.
Rajdy, o których mowa wiodły kolejno do Wiednia, Transylwanii w Rumunii, na Litwę, Łotwę i Estonię oraz do Włoch. Idea zlotów jest znana i doceniana w Europie i nie ma równych sobie w formule określonej przez organizatorów.
Jest w książce także rozdział traktujący o pasjach motoryzacyjnych Marii Anny Czeżowskiej – Drostek i pojazdach, które posiadała w swojej kolekcji. Czytelnik zapozna się z tymi markami szczegółowo. Warto między innymi wymienić takie wozy jak: „Austin RJA 8A”, „Rolls Royce RJA”, „Daimler 6 A”, „Citroen 2 CV”, taksówka LTI itp.
Książki autorstwa Marii Anny Czeżowskiej – Drostek wydawnictwo przekazało Bibliotece Narodowej, bibliotekom KUL, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Poznańskiego, Uniwersytetu łódzkiego, Śląskiego itp.
U nas dostępna jest do wypożyczenia w Miejskiej Bibliotece Publicznej.
Tekst i foto:
HENRYK GRYMUZA